Afkortingen in de Bijbel

 

Soms zie je wel een tekstverwijzing staan, maar staat de bijbehorendetekst er niet bij. Het lijkt bijna een code: Romeinen 8:1. Of soms zelfs nog verder afgekort: Rom. 8:1. Hoe werkt dat? We leggen het graag even uit.

 

Verzameling boeken

Om te begrijpen hoe deze verwijzing werkt, is het handig om iets meer te weten over de Bijbel. Het woord bijbel betekent ‘boeken’. Het komt van biblija, wat je wel kent van bibliotheek. De Bijbel is dus een verzameling boeken. Zo is bijvoorbeeld Genesis het eerste bijbelboek, en Openbaring het laatste. In totaal zijn er 66 bijbelboeken van verschillende schrijvers.

 

Hoofdstukken

Bijbelboeken hebben vaak meerdere hoofdstukken. In het voorbeeld van Romeinen 8:1, wordt er verwezen naar het achtste hoofdstuk van het bijbelboek Romeinen.

 

Verzen

De dubbele punt achter het hoofdstuk betekent ‘vers’. Elk hoofdstuk van de Bijbel is opgedeeld in verzen. Die herken je aan de kleine nummertjes tussen de zinnen. In het voorbeeld van Romeinen 8:1 gaat het dus om het eerste stukje tekst, het eerste vers van hoofdstuk 8 uit het bijbelboek Romeinen.

 

Afkortingen van bijbelboeken

Mensen die de Bijbel veel gebruiken zijn vaak gewend om een afkorting te gebruiken als ze verwijzen naar een bijbelboek. Je kunt het vergelijken met vaktaal. Ze realiseren zich daarbij niet dat wat voor hen een heel logische verwijzing is, voor een ander misschien niet zo logisch is. Hieronder hebben we de meest gebruikte afkortingen neergezet, naast de bijbehorende bijbelboeken.

 

Oude Testament (het eerste deel van de Bijbel, voor de komst van Jezus)

Bijbelboek

Veelgebruikte afkorting

Genesis

Gen.

Exodus

Ex.

Leviticus

Lev.

Numeri

Num.

Deuteronomium

Deut.

Jozua

Joz.

Rechters

Recht.

Ruth

Ruth

1 Samuel

1 Sam.

2 Samuel

2 Sam.

1 Koningen

1 Kon.

2 Koningen

2 Kon.

1 Kronieken

1 Kron.

2 Kronieken

2 Kron.

Ezra

Ezra

Nehemia

Neh.

Ester

Est.

Job

Job

Psalmen

Ps.

Spreuken

Spr.

Prediker

Pred.

Hooglied

Hoogl.

Jesaja

Jes.

Jeremia

Jer.

Klaagliederen

Klaagl.

Ezechiël

Ez.

Daniël

Dan.

Hosea

Hos.

Joël

Joël

Amos

Am.

Obadja

Ob.

Jona

Jona

Micha

Mich.

Nahum

Nah.

Habakuk

Hab.

Sefanja

Sef.

Haggai

Hag.

Zacharia

Zach.

Maleachi

Mal.

 

Nieuwe Testament (het tweede deel van de Bijbel, vanaf de komst van Jezus)

 

Bijbelboek

Veelgebruikte afkorting

Matteüs

Mat.

Marcus

Marc.

Lucas

Luc.

Johannes

Joh.

Handelingen

Hand.

Romeinen

Rom.

1 Korintiërs

1 Kor.

2 Korintiërs

2 Kor.

Galaten

Gal.

Efeziërs

Ef.

Filippenzen

Fil.

Kolossenzen

Kol.

1 Tessalonicenzen

1 Tes.

2 Tessalonicenzen

2 Tes.

1 Timoteüs

1 Tim.

2 Timoteüs

2 Tim.

Titus

Tit.

Filemon

Fil.

Hebreeën

Hebr.

Jakobus

Jak.

1 Petrus

1 Ptr.

2 Petrus

2 Ptr.

1 Johannes

1 Joh.

2 Johannes

2 Joh.

3 Johannes

3 Joh.

Judas

Jud.

Openbaring

Openb.

 

  

Verschillende versies

Er zijn verschillende versies/vertalingen van de Bijbel. De Bijbel is namelijk oorspronkelijk geschreven in het Hebreeuws en Grieks. Taal verandert, en meningen over taal ook. Daarom komen er iedere keer weer nieuwe versies van de Bijbel uit. Die versies hebben ook weer specifieke namen. En om het nog lastiger te maken: ook hiervoor worden vaak afkortingen gebruikt.
Bij verwijzingen naar bijbelteksten zie je daardoor ook nog weleens het volgende: Rom. 8:1. (NBV). Zoals hiervoor uitgelegd wordt hier verwezen naar het bijbelboek Romeinen, hoofdstuk 8, vers 1. De letters NBV staan in dit geval voor de vertaling waaruit de tekst komt. Hieronder zie je een overzichtje van de meestgebruikte vertalingen in Nederland:
 

Bijbelvertaling

Afkorting

Bijbel in Gewone Taal

BGT

Nieuwe Bijbelvertaling

NBV

Herziene Statenvertaling

HSV

Statenvertaling

SV

Het Boek

HB

Vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) uit 1951

NBG/NBG51